Z procesami starzenia się ludności mamy do czynieni a we wszystkich krajach wysoko rozwiniętych. Polska podobnie jak inne kraje europejskie wchodzi w okres intensywnego starzenia się ludności. Prognoza ludności na lata 2008–20351 opracowana przez Główny Urząd Statystyczny wskazuje na znacząco zwiększającą się grupę osób w wieku 65 lat i więcej – z 13,5% w 2007 r. do 23,2% w 2035 r. Starsze pokolenie posiada ogromny kapitał, który często jest niedostrzegany i – co się z tym wiąże – niewykorzystany. W kluczowej dla Unii Europejskiej strategii „Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu”2 starzenie się społeczeństwa określono jako wyzwanie, ale także jako szansę dla trwałego wzrostu gospodarczego i społecznego poprzez wykorzystanie potencjału tkwiącego w ludziach starszych. W Opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wkładu osób starszych w życie społeczne i ich udziału w nim3 w art. 1.2. podkreślono, iż „osoby starsze są dynamicznymi, sprawnymi i istotnymi członkami naszego społeczeństwa. Przekazują one wiedzę, umiejętności i doświadczenie następnym pokoleniom. Wnoszą wkład, w sposób zarówno indywidualny, jak i zbiorowy w naszą gospodarkę, w nasze otoczenie oraz przekazują nam historię. Jako członkowie rodziny osoby starsze są odpowiedzialne za wspieranie spójności i solidarności w naszym społeczeństwie. Istnieje zatem potrzeba zwrócenia większej uwagi na konieczność podejmowania działań na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym na rzecz wydłużenia okresu aktywności zawodowej osób starszych, aktywnego włączania ich w życie społeczne oraz 1 GUS, Prognoza ludności na lata 2008-2035,Warszawa 2009. 2 Komunikat Komisji Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, KOM(2010) 2020 wersja ostateczna, Bruksela 3.3.2010. 3 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej Seria C 11/04 z 15 stycznia 2013 tworzenia warunków dla zdrowego, niezależnego i satysfakcjonującego życia. Doświadczenia innych krajów pokazują, że istnieje wiele form działań umożliwiających osobom starszym dobre funkcjonowanie w przestrzeni instytucjonalnej. Władze publiczne nie tylko muszą sprostać uzasadnionym oczekiwaniom starszych ludzi, ale też stać się inicjatorem aktywizacji i aktywności starszego pokolenia. Problemem jest jednak ukierunkowanie takich działań do wszystkich grup ludzi starszych, zarówno tych, którzy są słabi ekonomicznie, zdrowotnie i społecznie, tych, którzy przy niewielkiej pomocy mogliby aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym, jak i tych, którzy przejawiają różne formy aktywności i jedynie wymagają wsparcia ich działalności. Stąd też działania powinny być ukierunkowane na wspieranie i wzmacnianie potencjału osób starszych oraz aktywnego ich uczestnictwa w życiu społecznym i równocześnie identyfikowanie, łagodzenie, zapobieganie i przeciwdziałanie barierom utrudniającym pełnoprawne życie osób starszych w społeczeństwie. Najczęściej ludzie starsi koncentrują własną aktywność w swoim najbliższym otoczeniu, dzielnicy, w której mieszkają. To dzielnica jest terenem życia społecznego, licznych kontaktów i intensywnej wymiany usług i informacji. Dla ludzi starszych z racji mniejszej mobilności jest przestrzenią znaną i przyswojoną, w której dobrze funkcjonują. To tu większość z nich może, pomimo występujących ograniczeń, poruszać się poza mieszkaniem i realizować różne zadania, począwszy od zakupów, załatwiania spraw urzędowych, korzystania z sieci usług społecznych, realizacji praktyk religijnych, a kończąc na zróżnicowanych formach zagospodarowania czasu wolnego. Także zaangażowanie ludzi starszych w różnego rodzaju lokalne inicjatywy społeczne, odradzanie się idei społeczności lokalnych koncentruje się w sąsiedztwie miejsca zamieszkania. Dlatego też aktywność ludzi starszych ma pozytywne znaczenie dla rozwoju lokalnego. Aktywny udział mieszkańców w rozwoju lokalnym jest właśnie przejawem ich oddolnego udziału w życiu publicznym społeczności lokalnej. Partycypacja powoli, ale systematycznie wkracza w polskie życie społeczne i publiczne. Partycypacja społeczna osób starszych to działania mające na celu zwiększenie udziału osób starszych w życiu publicznym, społecznym, gospodarczym, kulturalnym i politycznym.
Bardzo istotną rolę odgrywają w tym zakresie organizacje reprezentujące interesy i potrzeby osób starszych, które sprzyjają ich zaangażowaniu w życie lokalnych społeczności. Ludzie starsi przez swoje zaangażowanie i wkład, jaki wnoszą w swoje rodziny i społeczności poprzez działalność wolontariacką i udział w instytucjach demokratycznych, stanowią jeden z podstawowych czynników przemian rynkowych i społecznych i są wyznacznikiem aktywności obywatelskiej. Wolontariat jest tą formą aktywności społecznej, w której należy szczególnie doceniać udział osób starszych oraz starać się o ich pozyskanie ze względu na wiedzę i umiejętności poparte doświadczeniem. Szczególną rolę może tu odegrać wolontariat kompetencji, czyli nieodpłatne dzielenie się wiedzą, doświadczeniem i umiejętnościami z innymi. I nie chodzi tu tylko o wolontariat pracowniczy (związany z umiejętnościami zawodowymi), ale także o dzielenie się swoim doświadczeniem, związanym np. z pełnieniem funkcji publicznych, czy nawet z realizacją własnych zainteresowań. W praktyce jednak osoby starsze częściej uczestniczą w wolontariacie nieformalnym, realizowanym w swoim otoczeniu jako pomoc sąsiedzka i dotyczy ona przede wszystkim opieki i pomocy. Ludzie ci raczej nie mają motywacji do angażowania się w podobne działania formalnie, tym bardziej poza swoim środowiskiem. Rzadziej natomiast działają w organizacjach pozarządowych czy instytucjach publicznych. Poziom zaangażowania ludzi starszych w działalność wolontariacką jest niewielki i jest to cecha, którą obserwuje się w całym kraju. Niewielki odsetek wolontariuszy wśród osób starszych pokazuje, że organizacje społeczne nie potrafią jeszcze wykorzystać potencjału osób starszych. Aktywne starzenie się jest również silnie związane z uczestnictwem osób starszych w rynku pracy. Trzeba zatem dać ludziom starszym możliwość utrzymania aktywności zawodowej i powinna ona wynikać z akceptacji tej aktywności, a nie być przymusową koniecznością. Swoistym remedium znalezienia się seniorów na rynku pracy może być rozwój koncepcji srebrnej gospodarki. „Srebrna gospodarka” może tworzyć nowe produkty i usługi na rzecz poprawy jakości życia osób starszych, co zwiększa zapotrzebowanie na nowe miejsca pracy. Definiowanie pojęcia „srebrnej gospodarki” podkreśla zarówno potrzeby i popyt starszej populacji, jak i wskazuje na wysoki poziom użyteczności potencjału tej grupy, który powinno się wykorzystać do większej aktywizacji i samodzielności. „Srebrna gospodarka” umożliwia wykorzystanie umiejętności i kompetencji osób starszych i ma możliwość wykorzystania tego potencjału dla dobra tej grupy (wzrost aktywności jest obietnicą wyższej jakości życia) oraz dla dobra całego społeczeństwa.
Archive for sierpień, 2017
NEWSLETTER sierpień 2017
Polskie Stowarzyszenie Szczęsliwych Emerytów z siedzibą w Legnicy
ul. Witelona 10 p. 307, tel. 604 184 190, e-mail: psszelegnica@vip.wp.pl lub barbara-galant@wp.pl
http://ukaszz7.sg-host.com/
https://www.facebook.com/Polskie-Stowarzyszenie-Szczesliwych-Emerytow
SMUTKI I RADOŚCI OBJAWÓW STAROŚCI
Pogodnie dumam o tej starości…
Czy ona musi stale nas złościć?
Przecież jest piękna. Masz sporo
czasu…
Chcesz iść nad wodę, albo do lasu,
To sobie idziesz – nikt ci nie broni.
Z łóżka zbyt wcześnie też nikt nie goni,
Spokojnie patrzysz jak świat się zmienia,
Gdyż wiek ci daje mądrość spojrzenia…
Więc wiwat starości ! Niechaj nam służy,
Nawet gdy trochę chwilami nuży.
Bowiem jak sądzę – w tym jest rzecz cała,
By jak najdłużej ta starość trwała….
Fragment wiersz Reinera Kerna „Das Alter kommt auf seine Weise”
PARTYCYPACJA NA EMERYTURZE
Jak pokazują badania Partycypacji Społecznej nie wszystkie grupy w tym
samym stopniu są zapraszane i angażowane do współpracy z samorządami.
Osoby po 65 r.ż. to obok osób młodych część społeczeństwa najmniej
zaangażowana w procesy decyzyjne. – O ile jednak działań skierowanych ku
młodzieży dziś nie brakuje, o tyle potencjał starszych mieszkańców wciąż
bardzo często pozostaje w polskich gminach niewykorzystany – zauważa Daniel
Prędkopowicz z Fundacji Fundusz Współpracy. – Tymczasem mogą oni być
bardzo wartościowymi partnerami. Dysponują dużą wiedzą i doświadczeniem,
nierzadko znając okolicę od dziesiątek lat. Jednocześnie jako emeryci mają
zwykle znacznie więcej czasu na zaangażowanie niż ich pracujące lub uczące się
dzieci i wnuki – dodaje. A że procentowy udział seniorów w społeczeństwie
wciąż rośnie – w roku 2035 osoby powyżej 65. roku życia będą stanowić blisko
¼ polskiego społeczeństwa – warto już teraz pomyśleć o tym, jak zachęcić ich
do współdecydowania o sprawach gmin. Jak angażować seniorów w życie
publiczne ? Seniorzy to szczególna grupa mieszkańców, dlatego wymagają
przemyślanych sposobów komunikacji. Najprostsza obecnie metoda
utrzymywania kontaktu, czyli strony internetowe i serwisy społecznościowe,
zdecydowanie nie wystarczą. Wśród osób powyżej 60 r.ż. jedynie 12% korzysta
dziś z globalnej sieci. Ta liczba będzie oczywiście rosła, ale na razie nawiązanie
skutecznej współpracy z osobami starszymi wymaga innego rodzaju
zaangażowania. Przeszkodą w spotkaniach z najstarszymi może być także stan
zdrowia i sprawność fizyczna tych mieszkańców.W lipcu oraz sierpniu 2017 r., odbyło się spotkanie grup roboczych w toku
realizacji zadania publicznego pod tytułem „Partycypolis – Partycypacja
społeczna seniorów w Mieście Legnica”, dofinansowanego przez Ministerstwo
Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na rzecz
Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020. Organizując
spotkanie grup roboczych Liderzy trzymali się zasady: zrób coś, czego się
bardzo boisz. Spotkanie grup roboczych rozpoczęło się zajęciami
integracyjnymi, uczestnicy stworzyli regulamin warsztatów szkoleniowych oraz
przedstawili swoje oczekiwania, następnie odbyły się zajęcia z umiejętnego
rozpoznawania ról grupowych i sposobów zarządzania grupą, oraz
wypracowania list tematycznych do omówienia na spotkaniach podczas
kawiarenek obywatelskich. Wyszkoleni w ramach tego zadania Liderzy
Partycypacji Społecznej Seniorów wsparci przez dziesięciu wolontariuszy osób
w wieku 60+ wypracowali 10 list tematycznych obszarów/aktywności
senioralnej, zawierających problemy, które będą przedmiotem dyskusji
publicznej podcza 2 KAWIARENEK OBYWATELSKICH które odbędą się
jesienią. Omówili i ustalili oprawę merytoryczną oraz organizacyjną ustalając
ich miejsce i daty:SALA WIDOWISKOWA SCHRONISKA MŁODZIEŻOWEGO W LEGNICY W DNIACH:
1)26.09.2017r. 2) 25.10.2017r. w godzinach:16:00-19:00
Dalszy ciąg dyskusji – za kulisami, w sali konferencyjnej przy poczęstunku od
19:00. W związku z powyższym – by tematyka dyskusji była jak najbardziej
trafiona istnieje jeszcze możliwość włączenia się i wsparcia Grup w pracy,
prosimy szanownych Legniczan: o przesyłanie tematów e-mailem na adres:
psszelegnica@vip.wp.pl. Zapewniamy, że nadesłane wszelkie poważne
propozycje tematów dyskusji zostaną wnikliwie rozpatrzone.
Z GÓRY DZIĘKUJEMY.
Partycypolis – Partycypacja społeczna seniorów w Mieście Legnica.
Projekt dofinansowany ze środków Programu Rządowego na rzecz
Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020.
Umowa nr 14896/2017/ASOS z dnia 28.03.2017r.
Pierwsze spotkanie grup roboczych
31 lipca 2017 r., odbyło się pierwsze spotkanie grup roboczych w toku realizacji zadania publicznego pod tytułem „Partycypolis – Partycypacja społeczna seniorów w Mieście Legnica”, dofinansowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020. Wyszkoleni w ramach tego zadania Liderzy Partycypacji Społecznej Seniorów wsparci przez dziesięciu wolontariuszy osób w wieku 60+ wypracowali 10 list tematycznych obszarów/aktywności senioralnej, zawierających problemy, które będą przedmiotem dyskusji publicznej podczas 2 kawiarenek obywatelskich, które odbędą się jesienią. Omówili i ustalili oprawę merytoryczną oraz organizacyjną ustalając ich miejsce i daty: Sala widowiskowa Szkolnego Schroniska Młodzieżowego w Legnicy w dniach 26.09. i 25.10.2017r., w godz. od.16:00 – 19:00. Dalszy ciąg dyskusji – za kulisami, w sali konferencyjnej przy poczęstunku od 19:00. Drugie spotkanie grup roboczych zaplanowano na 28.08.2017r. Będzie poświęcone wypracowaniu wniosków i rekomendacji do dyskusji w Publicznych Kawiarenkach Obywatelskich. W związku z powyższym – by tematyka dyskusji była jak najbardziej trafiona istnieje jeszcze możliwość włączenia się i wsparcia Grup w pracy o co prosimy szanownych Legniczan: bezpośrednio – komentując, albo e-mail na adres: psszelegnica@vip.wp.pl. Zapewniamy, że nadesłane do 26 sierpnia br., wszelkie poważne propozycje tematów dyskusji zostaną wnikliwie rozpatrzone na drugim spotkaniu grup roboczych. Z góry dziękujemy