Polskie Stowarzyszenie Szczęsliwych Emerytów z siedzibą w Legnicy
ul. Witelona 10 p. 307, tel. 604 184 190, e-mail: psszelegnica@vip.wp.pl lub barbara-galant@wp.pl
http://ukaszz7.sg-host.com/
https://www.facebook.com/Polskie-Stowarzyszenie-Szczesliwych-Emerytow

Największe wyzwanie:

Pozyskanie seniorów nieaktywnych,

bo wszyscy o tym dużo mówimy,

a brakuje dobrych praktyk jak to zrobić.

Dlatego warto wzbudzać zainteresowanie ludzi, nowymi rzeczami pamiętając, że nigdy nie jest za późno na naukę, jak mówi stare, mądre przysłowie. Dopóki wszyscy interesujemy się światem, zachwycamy się nim i wierzymy w magię słowa „mogę”, to nadal uczestniczymy w grze zwanej życiem, jako pełno uprawnieni gracze. Nie trzeba nikogo przekonywać, że w szybko starzejącym się społeczeństwie aktywność i witalność ludzi w wieku dojrzałym zapobiega wycofywaniu się ich z życia społecznego, zwłaszcza po przejściu na emeryturę czy po stracie pracy. Ich aktywna obecność uchroni nas przed marnowaniem ogromnego kapitału społecznego, jaki stanowi ta grupa obywateli, która z roku na rok rośnie. Aktualny stosunek społeczeństwa wobec seniorów cechuje niejednoznaczność. Można przypuszczać, iż stanowi ona, przynajmniej częściowo, odzwierciedlenie zachodzących zmian. Do zmian tych przyczyniać się może wzrost w społeczeństwie świadomości negatywnych konsekwencji istnienia uprzedzeń i dyskryminacji generalnie w tym również ze względu na wiek.

Partycypolis – Partycypacja społeczna seniorów w Mieście Legnica

Polskie Stowarzyszenie Szczęśliwych Emerytów zrealizowało zadanie publiczne pn. Partycypolis – Partycypacja społeczna seniorów w Mieście Legnica. Projekt jest dofinansowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014 – 2020. Celem głównym realizowanego zadania było wzrost aktywności społecznej i obywatelskiej legnickich seniorów oraz zbudowanie partycypacyjnych mechanizmów do dyskusji, publicznych debat, poruszania tematów do tej pory pomijanych lub niedostatecznie reprezentowanych w polityce publicznej miasta Legnica. Uczestniczący w nim seniorzy wraz z wolontariuszami 60+ ( przedstawiciele Miejskiej i Legnickiej Rady Seniorów w Legnicy, organizacji pozarządowych i Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Legnicy oraz ośrodków pomocy społecznej stworzyli grupy robocze, podczas których wypracowali listę 10 zagadnień, które zaproponowali legnickim seniorom do dyskusji w dwóch Publicznych Obywatelskich Kawiarenkach.
Zwieńczeniem projektu jest opracowanie raportu zawierającego rekomendacje z pracy grup roboczych, sprawozdanie z przebiegu publicznych kawiarenek obywatelskich, opis dobrych praktyk partycypacji seniorów, wnioski i rekomendacje. Raport zostanie przekazany do Urzędu Miasta Legnica cellem zmobilizowania samorządu do uwzględnienia zadań związanych z włączaniem i aktywizacją seniorów w politykach publicznych, jako dobre źródło danych do planowania i podejmowania inicjatyw senioralnych. Ponadto raport zostanie również zmieszczony na stronie Stowarzyszenia i Urzędu Miasta Legnica, co pozwoli na skorzystanie z raportu szerszej grupie odbiorców i będzie cenną diagnozą legnickiego środowiska senioralnego dla wszystkich decydentów wspierających aktywne starzenie się cennym źródłem informacji w planowaniu i podejmowaniu inicjatyw senioralnych na terenie miasta.

RAPORT KOŃCOWY
z wykonania zadania w ramach
Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014 – 2020
pt. Partycypolis – Partycypacja społeczna seniorów w Mieście Legnica
w okresie od 01-03-2017 do 30-11-2017
opublikowano na stronie Polskiego Stowarzyszenia Szczęśliwych Emerytów

http://ukaszz7.sg-host.com i na

https://www.facebook.com/Polskie-Stowarzyszenie-Szczesliwych-Emerytow

„Kiedy ktoś zapyta, jak ja się czuję ?
Grzecznie mu odpowiadam, że dobrze, dziękuję!…….
Z wierszyka mojego ten sens się wywodzi,
Że kiedy starości niemoc przychodzi,
To lepiej się godzić ze strzykaniem kości
I nie opowiadać o swojej słabości.
Zaciskając zęby z tym losem się pogódź
I wszystkich wokoło chorobami nie nudź……..
Dobra rada dla. tych, którzy się starzeją,
Niech zacisną zęby i z życia się śmieją:
Kiedy wstaną, części pozbierają
Niech rubrykę zgonów w prasie przeczytają.
Jeśli ich nazwiska tam nie figurują
To znaczy, że zdrowi i dobrze się czują
Jak ja się czuję”
fragment wiersza Józefy Juchy

Partycypolis – Partycypacja społeczna seniorów w Mieście Legnica. Projekt dofinansowany ze środków Programu Rządowego na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020

Biuro Projektu: Polskie Stowarzyszenie Szczęśliwych Emerytów z siedzibą w Legnicy, ul. Witelona 10 p.307, 59-220 Legnica,tel. 604184190,  e-mail:psszelegnica@vip.wp.pl, barbaragalant@wp.pl  www.ukaszz7.sg-host.com www.facebook.com/Polskie-Stowarzyszenie-Szczęśliwych-Emerytów

Projekt dofinansowany ze środków Rządowego Programu Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014 -2020

W marcu 2017 r. Polskie Stowarzyszenie Szczęśliwych Emerytów przystąpiło do realizacji projektu finansowanego ze środków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na Rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 pn. „Partycypolis -Partycypacja społeczna seniorów w Mieście Legnica”. Projekt powstał w oparciu o oddolną potrzebę podniesienia poziomu aktywności obywatelskiej i kompetencji społecznych legnickich seniorów poprzez wsparcie umiejętności z zakresu komunikacji społecznej i stworzenia warunków do ich wykorzystania. Aktywność obywatelska poprzez publiczne zabieranie głosu, wyrażanie swojej opinii,angażowanie się w życie społeczne jest konieczne w społeczeństwie obywatelskim i prowadzi do bezpośredniego angażowania się obywateli w rozwój lokalny, co z kolei oznacza, że mogą oni odgrywać ważną rolę w rozwijaniu tego społeczeństwa i rozwiązywaniu jego problemów. Seniorzy przez swoje doświadczenie życiowe i często unikalne kompetencje stanowią wielki potencjał lecz w większości słabo wykorzystywany ze szkodą dla nich samych i społeczności lokalnej.Projekt ten miał na celu przede wszystkim wzrost aktywności społecznej i obywatelskiej legnickich seniorów oraz zbudowanie partycypacyjnych mechanizmów do dyskusji, publicznych debat, poruszania tematów i obszarów do tej pory pomijanych lub niedostatecznie reprezentowanych w polityce publicznej miasta Legnica.

Realizację projektu należy uznać za dobrą praktykę i przejaw aktywności obywatelskiej seniorów, gdyż w jego wyniku zwiększył się udział seniorów w życiu publicznym, a także powstała możliwość swobodnego wypowiadania się i przekazywania głosu w ważnych dla seniorów sprawach.

Seniorzy, którzy wzięli udział w projekcie podnieśli swoją wiedzę na temat partycypacji społecznej

i sposobów moderowania dyskusji publicznych. Stało się to możliwe dzięki realizacji jednego z głównych zadań projektu–Cyklu szkoleniowego dla Liderów Partycypacji Społecznej Seniorów.

W ramach cyklu odbyły się 3 zjazdy szkoleniowe podczas, których odbyły się zajęcia praktyczne i teoretyczne, które pozwoliły seniorom podnieść ich kompetencje społeczne, w szczególności umiejętności w zakresie: publicznego zabierania głosu w sprawach ważnych dla seniorów, wypowiadania się, moderowania dyskusji, wystąpień publicznych i stosowania technik partycypacyjnych, prowadzenia spotkań otwartych oraz korzystania z różnych form komunikacji społecznej, angażowania seniorów w życie społeczne.

Umiejętności i wiedza nabyta w trakcie cyklu szkoleniowego oraz spotkań pozwoliła seniorom stworzyć realną przestrzeni do swobodnego wypowiadania się obywateli podczas dwóch kawiarenek

senioralnych, które odbyły się w przestrzeni miasta. Dzięki tym wydarzeniom legniccy seniorzy mieli szansę uczestniczyć w życiu publicznym a realna debata umożliwiła zabranie głosu w ważnych dla nich sprawach. Niniejszy projekt jak również wiele innych skierowanych do seniorów pokazują, że realizacja takich inicjatywy ma sens, gdyż wychodzi z autentycznej potrzeby ludzi.

Polityka senioralna w naszym kraju jest z jednej strony odpowiedzią na wyzwania demograficzne związane ze starzeniem się społeczeństwa, a z drugiej strony-realizacją zasad wynikających z naszego przywiązania do tradycji i rodziny wielopokoleniowej. Nie ma smutniejszego obrazu od pozostawienia osoby starszej samej w domu przed ekranem telewizora.

Projekt dofinansowany ze środków Rządowego Programu Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014 -2020

                                                        Biuro Projektu:

Polskie Stowarzyszenie Szczęśliwych Emerytów, 59-220 Legnica, ul. Witelona 10, p. 307, tel. 604184 190, e-mail: barbara.galant@wp.pl, strona:ukaszz7.sg-host.com.

Prezes stowarzyszenia Barbara Galant.

Raport końcowy opracowała na zlecenie Polskiego Stowarzyszenia Szczęśliwych Emerytów firma

„MJZ Mediacje –Szkolenia Maria Jolanta Zajączkowska”,

59-220 Legnica, ul. Świętokrzyska 10/4, tel. 604 783 982, email: maria@mjz.com.pl, strona:www.mjz.com.pl.

Partycypacja społeczna seniorów w Mieście Legnica

Zadanie publiczne zlecone POLSKIEMU STOWARZYSZENIU SZCZĘŚLIWYCH EMERYTÓW

Nr umowy 14896/2017/ASOS w ramach Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych

na lata 2014 –2020 Raport 20.11.2017r.

Spis treści:

I. WSTĘP

II. PRZESŁANKI I CEL ZADANIA

III. PRZEBIEG ZADANIA PUBLICZNEGO

IV. WSPIERAJĄCĄ DEBATA „DZIAŁAJMY Z PASJĄ”

V. DOBRE PRAKTYKI, WNIOSKI I REKOMENDACJE

VI. EWALUACJA PROJEKTU

I. WSTĘP

Raport jest podsumowaniem przebiegu projektu pt.„Partycypolis -Partycypacja społeczna seniorów w Mieście Legnica”. Realizatorem zadania publicznego jest Polskie Stowarzyszenie Szczęśliwych Emerytów w Legnicy. Pomysłodawczynią i koordynatorką projektu jest Prezes Polskiego Stowarzyszenia Szczęśliwych Emerytów,Barbara Galant. Raport końcowy z realizacji zadania publicznego opracowała na zlecenie Polskiego Stowarzyszenia Szczęśliwych Emerytów w Legnicy firma MJZ Mediacje –Szkolenia Maria Jolanta Zajączkowska.

W niniejszym raporcie zawarto:

•opis szkoleń dla liderów partycypacji społecznej,

•raport ze spotkań grup roboczych,

•sprawozdanie z przebiegu publicznych kawiarenek obywatelskich,

sprawozdanie z debaty wspierającej „Działajmy z pasją”

•wypracowane w debatach potrzeby seniorów oraz propozycje dobrych praktyk partycypacji seniorów w życiu publicznym,

•wnioski i rekomendacje

•ewaluację projektu.

Projekt powstał w oparciu o oddolną potrzebę podniesienia poziomu aktywności obywatelskiej   i kompetencji społecznych legnickich seniorów poprzez wsparcie umiejętności z zakresu komunikacji społecznej        i stworzenia warunków do ich wykorzystania. Aktywność obywatelska poprzez publiczne zabieranie głosu, wyrażanie swojej opinii, angażowanie się w życie społeczne jest konieczna w społeczeństwie obywatelskim i prowadzi do bezpośredniego angażowania się obywateli w rozwój lokalny, co z kolei oznacza, że mogą oni odgrywać ważną rolę w rozwijaniu tego społeczeństwa i rozwiązywaniu jego problemów. Seniorzy przez swoje doświadczenie życiowe i często unikalne kompetencje stanowią wielki potencjał,lecz w większości słabo wykorzystywany ze szkodą dla nich samych i społeczności lokalnej.Seniorzy mieli podnieść swoje umiejętności w zakresie wystąpień publicznych, poprawić kompetencje w zakresie pełnienia funkcji doradczych, konsultacyjnych i opiniodawczych,a wypracowane wnioski z debat miały stać się cenną informacją dla samorządu w kreowaniu polityki senioralnej.Projekt był realizowany w przestrzeni publicznej miasta Legnicy przez okres dziewięciu miesięcy, w okresie 01.03.2017 do 30.11.2017r. Działania zmierzały do pokonania podstawowych barier wynikających z dość powszechnego niedostatku umiejętności w zakresie:
-publicznego zabierania głosu,
-wypowiadania się w grupie,
-wystąpień publicznych,
-znajomości i wykorzystywania form partycypacyjnych,
-prowadzenia spotkań grupowych i otwartych oraz innych form komunikacji społecznej.

Dzięki projektowi starsi mieszkańcy miasta uzyskali dostęp do informacji związanych z bieżącymi inicjatywami oraz wzmocnili
swoją świadomość obywatelską i umiejętności wyrażania opinii w sprawach własnej grupy wiekowej i lokalnych.
II. PRZESŁANKI I CEL ZADANIA

1. Cele zadania publicznego.

Prace realizowane w ramach zadania publicznego pt. „Partycypolis -Partycypacja społeczna seniorów w mieście Legnica”dotyczyły zwiększenia udziału legnickich seniorów w życiu publicznym oraz wypowiadania się w ważnych sprawach dla swojej grupy wiekowej.

Projekt miał na celu podniesienie kompetencji członków Miejskiej Rady Seniorów w Legnicy i zainicjowanie ich współpracy z pozostałymi legnickimi seniorami, miał przynieść umiejętność swobodnej wymiany myśli i poglądów, dobrych praktyk, lepsze reprezentowanie interesów seniorów na poziomie gminy.

Seniorzy,poprzez nabycie umiejętności tworzenia realnej przestrzeni publicznej do swobodnego wypowiadania się, mają szansę uczestniczyć w życiu społecznym oraz wskazywać władzom miasta właściwy kierunek zmian w lokalnej polityce w obszarach, które ich bezpośrednio dotyczą.

Celem głównym projektu był wzrost aktywności społecznej i obywatelskiej 122 legnickich seniorów oraz zbudowanie partycypacyjnych mechanizmów do dyskusji, publicznych debat, poruszania tematów i obszarów do tej pory pomijanych lub niedostatecznie reprezentowanych w polityce publicznej miasta Legnica w trakcie 9 miesięcy trwania projektu oraz po jego zakończeniu.

Cel główny uszczegółowiono w sposób następujący:
1.Wzrost aktywności obywatelskiej oraz podniesienie wiedzy i kompetencji społecznych 12 seniorów (przedstawicieli Legnickiej Rady Seniorów,organizacji i środowisk senioralnych) w zakresie partycypacji obywatelskiej i sposobów prowadzenia dyskusji publicznych
2.Stworzenie realnych mechanizmów partycypacji społecznej i obywatelskiej legnickich seniorów poprzez organizację dwóch spotkań grup roboczych dla 10 wolontariuszy i 12 liderów wypracowujących tematy do dyskusji w dwóch kawiarenkach obywatelskich.
3.Wzrost aktywności obywatelskiej oraz wiedzy na temat partycypacji społecznej i obywatelskiej seniorów wśród uczestników otwartych obywatelskich kawiarenek-100 legnickich seniorów.
4. Dotarcie z materiałami informacyjno –promocyjnymi wydanymi w ramach projektu do środowisk i instytucji zajmującej się seniorami.W wyniku realizacji założonych celów projektu legniccy seniorzy otrzymali narzędzia do aktywnego udziału we współpracy z legnickim samorządem w zakresie polityki dotyczącej osób starszych w Legnicy.
2. Sposób monitorowania i zakładane rezultaty projektu
Produktami wynikającymi z bieżącej realizacji projektu są:

-listy obecności,

-ankiety ewaluacyjne ze szkolenia, certyfikaty(12 osób),

-dokumentacja fotograficzna z cyklu szkoleniowego i kawiarenek obywatelskich,

-listy tematyczne na kawiarenki (10 tematów),

-raport zawierający rekomendacje i wnioski.Do twardych (liczbowych) wskaźników projektu należą:

-12 przeszkolonych i wyposażonych w wiedzę i umiejętności społeczne Liderów Partycypacji Społecznej Seniorów,

-udział 25 seniorów w dwóch spotkaniach grup roboczych,

-udział 149 seniorów w dwóch kawiarenkach obywatelskich,

-udział 60 seniorów w debacie wspierającej „Działajmy z pasją”,

-wypracowane 10 list tematycznych na kawiarenki obywatelskie,

-opracowany i przekazany na ręce władz miasta jeden upowszechniony raport z projektu z rekomendacjami,

-9 newsletterów(jeden na miesiąc) o projekcie,upowszechnionych poprzez dystrybucję elektroniczną wśród beneficjentów projektu i organizacji senioralnych oraz umieszczenie na stronach internetowych Polskiego Stowarzyszenia Szczęśliwych Emerytów realizatora projektu. Newsletter też stanowił wkładkę do biuletynu miejskiego, umożliwiając dotarcie z informacjami do jak największej liczby seniorów zamieszkujących miasto Legnica,

-opracowane i opublikowane min. cztery artykuły prasowe(ok. 1/2 strony A4) promujące projekt i poruszające zagadnienia aktywności społecznej i obywatelskiej seniorów min.: www.portal.legnica.eu, legnica24h.pl, tutajlegnica.pl, www.kurier.pap.pl, 24legnica.pl, pl.eventbu.com,

-opracowane i zamieszczone materiały merytoryczne dotyczące partycypacji społecznej i obywatelskiej seniorów na stronach internetowych i Facebooku. Strona na Facebooku była i będzie moderowane i na bieżąco aktualizowana w trakcie trwania 9 miesięcy projektu oraz po jego zakończeniu,
-opracowany i wydany plakat promujący projekt (100 szt.format A3 , pełen kolor) rozwieszony na terenie miasta, Urzędzie Miasta Legnica iw siedzibach legnickich organizacji pozarządowych, w których działają aktywnie seniorzy.
3. Uczestnicy zadania publicznego

Bezpośrednimi beneficjentami wsparcia byli:

1.W szkoleniu liderów partycypacji społecznej: 12 seniorów z Legnicy,

2.W dwóch spotkaniach grup roboczych: 12 wyszkolonych w projekcie liderów partycypacji społecznej seniorów oraz 13 wolontariuszy w wieku 60+,

3.W pierwszej Publicznej Kawiarence Obywatelskiej:66 Legniczan w wieku starszym (w tym 3 osoby poniżej 60), 12 liderów partycypacji społecznej seniorów wyszkolonych w projekcie plus 6 wolontariuszy.Wśród zaproszonych gości znaleźli się:

-Robert Kropiwnicki Poseł na Sejm RP

-Tadeusz Krzakowski Prezydent Miasta Legnica

-Ewa Pietrakowska Dyrektor Biura Prezydenta Miasta Legnicy

-Janina Tumaszewicz Zastępca Przewodniczącej Miejskiej Rady Seniorów w Legnicy

4.W drugiej Publicznej Kawiarence Obywatelskiej:83 Legniczan w wieku starszym (w tym dwie osoby zadeklarowały wiek poniżej 60), 7 członków Miejskiej Rady Seniorów w Legnicy, jedna osoba z Legnickiej Rady Seniorów, 12 liderów partycypacji społecznej seniorów wyszkolonych w projekcie plus 6 wolontariuszy.Wśród zaproszonych gości znaleźli się

-Jarosław Rabczenko –Radny Rady Miasta Legnica

-Jakub Należny i Paula Lewandowska –przedstawiciele Wydziału Promocji i Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta Legnica

-Grzegorz Wala –przedstawiciel Zarządu Legnickiego Stowarzyszenia Inicjatyw Obywatelskich.

5.We wspierającej debacie„Działajmy z pasją”:60 seniorów w wieku od 60 do 90+,podopiecznych Domu Dziennego Pobytu w Legnicy,

-6 moderatorów tematycznych z projektu „Partycypolis –Partycypacja społeczna seniorów w mieście Legnica”Liderzy Partycypacji Społecznej Seniorów”,

-2 moderatorów debat publicznych certyfikowanych w projekcie pt. „Zwiększenie udziału legnickich seniorów w życiu społecznym: Cenna aktywność” w 2016, Zofia Potrepko-Kaźmierczak, Stanisław Wagiel

-beneficjenci projektu FIO 2016 Grupy wzajemnej pomocy „Z sercem i pasją”: Józef Bekała, Zofia Kowalczyk, Feliksa Pelikan

-Stanisław Pawełczak (autor projektu Legnicki Budżet Obywatelski 2018)

-liderzy partycypacji społecznej seniorów pochodzący z DDP(!): Łucja Ankudowicz, Zofia Sokołowska, Zenon Woźnica.

-Liderzy partycypacji społecznej seniorów –wolontariusze spoza DDP, wspierający prowadzących debatę: Jadwiga Pawlak –członek PSSE, Bogusław Hyś –członek CS przy LCK w Legnicy, Witold Pastor –członek LRS Ponadto zaproszony: Michał Kotwa Kierownik Referatu Aktywności Obywatelskiej Urzędu Miasta Legnica Współpracowała:Anna Bukowska, Kierownik Domu Dziennego Pobytu w Legnicy

4. Działania w zadaniu publicznym

Projekt był realizowany w okresie od 01.03.2017r. do 30.11.2017r. Całość projektu realizowana była poprzez:

Działanie 1.Cykl szkoleniowy dla liderów partycypacji społecznej seniorów(planowany okres od 01.03.2017r.do 31.08.2017r.).Termin realizacji szkoleń w dniach:28 –30.04.2017r.; 19 -21.05.2017r. oraz 02 -04.06.2017r.

Działanie2. Spotkania Grup Roboczych(planowany okres od 01.06.2017do 30.09.2017r.).Dwa spotkania w dniach: 31.07.2017r. oraz28.08.2017r.,

Działanie 3. Spotkania w Publicznych Kawiarenkach Obywatelskich(planowany okres od 01.09.2017r.do 30.11.2017r.). Dwa spotkania w dniach: 26.09.2017r.i 25.10.2017r.

Działanie 4. Wspierająca debata „Działajmy z pasją” dla podopiecznych DDP w Legnicy (22.09.2017).

Działanie 5. Kampania informacyjno-promocyjna wspierająca realizacje celów projektu(od 01.03.2017 do 30.11.2017 r.).

III. PRZEBIEG ZADANIA PUBLICZNEGO

Działanie 1. Cykl szkoleniowy dla liderów partycypacji społecznej seniorów.

Etap 1: od 01.03.2017 r. Kampania informacyjno-promocyjna oraz rekrutacja Uczestnicy cyklu szkoleniowego (seniorzy 60+) zostalizrekrutowanispośród członków Miejskiej Rady Seniorów, legnickich organizacji pozarządowych, w których czynnie działają seniorzy oraz legnickich środowisk senioralnych.Ogłoszenie o cyklu szkoleniowym zostało umieszczone na stronach internetowych i platformie Facebook stowarzyszenia i partnera wspierającego projekt-miasta Legnica (Strefa Seniora), www.ngo.pl i legnickim portalu internetowym www.lca.pl.O przyjęciu na cykl szkoleniowy decydował prawidłowo wypełniony formularz zgłoszeniowy, który wraz z listem motywacyjnym został przesłany do biura projektu. Zaś kryteriami wyboru:gotowość do podjęcia społecznej aktywności; gotowość do podniesienia umiejętności w zakresie komunikacji społecznej.

Etap 2: od 01.03.2017 r. do 31.08.2017r. Szkolenie dla liderów partycypacji społecznej seniorów. Szkolenie dla liderów partycypacji społecznej obejmowało 3 zjazdy,po 24 godziny szkoleniowe każdy. Spośród 23 osób, które złożyły formularze rejestracyjne szkolenia rozpoczęło 12 seniorów legniczan w wieku 60+, aktywnych w środowiskach senioralnych i pragnących podnieść swoje kompetencje z zakresu partycypacji społecznej. Pierwszy zjazd szkoleniowy odbył się w dniach 28 –30.04.2017 r.w Hotelu Nova-Ski w Karpaczu. Poświęcony był on zagadnieniom związanym z partycypacją społeczną,partycypacyjnym metodom prowadzenia dialogu społecznego,konsultacjom społecznym,technikom i narzędziom dialogu społecznego,dobrym przykładom konsultacji społecznych przy udziale seniorów,sposobom angażowania seniorów wżycie społeczne w mieście.

Drugi zjazd szkoleniowy odbył się w dniach 19 -21.05.2017 r. w Osadzie Śnieżka w Łomnicy. Poświęcony był umiejętnościom moderatorskim i komunikacyjnym,zasadom i wariantom prowadzenia debat publicznych, skutecznemu informowaniu, wyborami form informowania, formami przekazu,zasadami prowadzenia i moderowania dyskusji, radzeniu sobie w sytuacjach konfliktowych, poprawnej komunikacji.

Trzeci zjazd szkoleniowy odbył się w dniach 02 -04.06.2017r.w Zamku Księża Góra w Karpaczu. Na szkoleniu liderzy poznawali tajniki skutecznego komunikowania społecznego oraz metody pracy z grupą.Szkolenia prowadziły trenerki: Joanna Lidia Czabajska–Pastuszek oraz Beata Borejko. Spośród wszystkich uczestników szkolenia certyfikat potwierdzający status lidera partycypacji społecznej uzyskało 12 seniorów, którzy uczestniczyli aktywnie we wszystkich wyjazdowych szkoleniach.Działanie 2.Spotkania grup roboczych

Etap 1. 01.06.2017-31.07.2017r. Kampania informacyjno-promocyjna oraz rekrutacja Uczestnicy (wolontariusze60+) zostali zrekrutowani z legnickich organizacji pozarządowych, w których czynnie działają seniorzy oraz spośród członków Miejskiej Rady Seniorów i legnickich środowisk senioralnych. Zrekrutowano 13 wolontariuszy o 3 więcej na wypadek niedyspozycji czy innych nieprzewidzianych sytuacji, tak aby w każdym spotkaniu uczestniczyło minimum 10 wolontariuszy.Ogłoszenie o spotkaniach grup roboczych zostało umieszczone na stronach internetowych i Facebook stowarzyszenia i partnera -Miasta Legnica,www.ngo.pl. Zaproszenia na spotkania grup zostały rozesłane zostały pocztą elektroniczną do wszystkich senioralnych organizacji pozarządowych i środowisk senioralnych z terenu miasta Legnica. Wyboru członków grupy roboczej dokonał zespół projektowy na podstawie zgłoszeń przesłanych do biura projektu, a następnie bezpośrednich rozmów z seniorami zainteresowanymi udziałem w życiu publicznym miasta i pracą w grupach roboczych.

Etap.2. Spotkania grup roboczych W dniu 31 lipca 2017 r., w godz. od.14:00 –20:00 w Szkolnym Schronisku Młodzieżowym przy ul. Jordana 17 w Legnicy odbyło się pierwsze spotkanie grup roboczych w celu wypracowania 10 list tematycznych z obszarów działalności/aktywności senioralnej, zawierających problemy, które będą przedmiotem dyskusji podczas dwóch kawiarenek obywatelskich oraz ustalenia oprawy merytorycznej i organizacyjnej tych kawiarenek. Drugie spotkanie odbyło się 28 sierpnia 2017 r., w tym samym miejscu i czasie, w trakcie którego opracowano wnioski i rekomendacje tematyki do publicznej dyskusji. Spotkania prowadzone były przez trenera merytorycznego, opiekuna grup -Joannę Lidię Czabajską –Pastuszek.W obu spotkaniach uczestniczyli wyszkoleni w projekcie liderzy partycypacji społecznej seniorów oraz zrekrutowani do współpracy 13 wolontariuszy 60+na podstawie załączonych list obecności.Uczestnikom zapewnione zostały warunki do swobodnej pracy indywidualnej i w grupach. Każdy z uczestników otrzymał materiały warsztatowe i indywidualne: identyfikator, teczkę z gumką, notes i długopis oraz do wspólnego użytku: talerzyki papierowe, sztućce jednorazowe, kubki, arkusze do flipcharta, kolorowe flamastry, mazaki oraz kolorowy papier A4 i taśmę malarską.Każdorazowo uczestnicy otrzymywali też poczęstunek przygotowany w cateringu w formie „szwedzkiego stołu”.Pierwsze spotkanie Grup Roboczych-31 lipca 2017r.,

Dla sprawnego przebiegu spotkania uczestnicy zawarli kontrakt zobowiązując się do przestrzegania zasad:

-Wyciszamy komórki

-Jeden mówi,ogół słucha

-Słuchamy, nie krytykujemy

-Mówimy w swoim imieniu

-Mówimy na temat

-Mówimy krótko, zwięźle i na temat

-Każda wypowiedź jest dobra

-Nie podnosimy głosu W toku spotkania zostały wypracowane obszary, w ramach których sformułowano tematy do dyskusji:

-Czy i co wyróżnia aktywność społeczną seniorów na tle innych grup społecznych?Wskazano tematy: doświadczenie życiowe, czas i chęć uczestnictwa, dystans życiowy, zaangażowanie i zdyscyplinowanie seniorów.

-Co ogranicza, wręcz zniechęca, przeszkadza aktywności społecznej seniorów?Wskazano tematy: poglądy, niekompetencja i nieodpowiedzialność urzędników, stereotyp myślenia młodych, negatywne postawy młodych: zniechęcanie, apatia, niskie kompetencje społeczne i umiejętności komunikacyjne, brak rozumienia świata z powodu szybkich zmian, tęsknota za minionym czasem i znaczeniem, trwanie w minionych konwenansach, poczucie wyższości i wyobcowanie.

-Jaka aktywność partycypacyjna seniorów jest społecznie pożądana dziś, a jaka była w przeszłości? Wskazano tematy:Dziś -decyzyjność seniora, niezależność finansowa, możliwość uczestniczenia w życiu społecznym, tworzenie rad seniorów.Wczoraj -podporządkowanie seniora rodzinie, zależność finansowa, brak uczestnictwa w życiu publicznym.

-Czy i do czego są potrzebne seniorom rady seniorów?Wskazano tematy: reprezentowanie seniorów jako grupy społecznej, przekazywanie potrzeb seniorów, prestiż uczestnictwa w radzie senioralnej.

-Na ile seniorzy są aktywni i chcą uczestniczyć w życiu społecznym?Wskazano tematy:niewielkie grupy aktywnych seniorów, mało informacji na temat możliwości uczestniczenia w życiu społecznym, uwarunkowania zdrowotne, brak czasu i chęci osób aktywnych w rodzinie na aktywność społeczną, chętni mogą być aktywni–dotyczy to osób niezaangażowanych w rodzinie, nieśmiałość przeszkadzająca aktywności.
-Czy i czego seniorzy oczekują od samorządów?Z odpowiedzi wynika, że:

-Rzetelnej i pełnej informacji dotyczącej seniorów nt. możliwości zatrudnienia, udziału i zapotrzebowania na wolontariat osób starszych, informacji o funkcjonowaniu grup wsparcia, informacji o miejscach przyjaznych seniorom, organizacji cyklicznych spotkań (zdrowie, porady prawne, bezpieczeństwo), życzliwości urzędników.

-Wysłuchania przez władze samorządowe przynajmniej dwa razy do roku: wysłuchanie, udzielenie odpowiedzi o postępie załatwienia, ponowne wysłuchanie

-Stworzenia warunków do aktywności wolontariatu i zatrudnienia zawodowego.

-Czy i co wpływa na aktywność osób starszych?Wskazano tematykę: zdrowie, chęci, sytuacja materialna, dostęp do miejsc sportowo-rekreacyjnych, informacja nt. spotkań integracyjnych, ciekawość świata, stosunek do zmieniającego się otoczenia, doświadczenie życiowe.

-Czy i do czego są potrzebne samorządowi rady seniorów?Wskazano tematykę: do zbierania opinii na temat potrzeb seniorów, do przekazywania seniorom informacji o działalności na ich rzecz;nie było przypadku,żeby czegokolwiek samorząd potrzebował.

-Czy i jakiej aktywności oczekują dla siebie obywatele w wieku starszym?Wskazano tematykę: kontakt z przyrodą       ( góry, lasy, grzyby i woda), kontakt z kulturą(muzyka, historia, taniec), zwiedzanie innych zakątków świata, trafienie w toto, szerokiej oferty,z której mogą korzystać wg swoich zainteresowań, zaangażowanie seniorów w sprzątanie po swoim psie itp., problemy społeczne.

-Czy i czego Samorząd oczekuje od seniorów?Wskazano tematykę: akceptacji działań wykonywanych na rzecz seniorów, współpracy czynnej seniorów w życiu miasta, wskazywanie problemów grup senioralnych, zgłaszanie postulatów związanych z osobami starszymi (dot. zdrowia, sprzętu ortopedycznego, wolontariatu), agitacji większej ilości seniorów do aktywności grup i proponowanej przez samorząd, szacunku dla uczestników obu stworzonych przez samorząd grup i prowadzenia wspólnych rozmów (przynajmniej raz na kwartał), aktywności i zaangażowania np. w spotkaniach prezydenckich, zgłaszania zauważonych problemów.Po dokonaniu omówienia i przedyskutowaniu uzyskanego materiału ustalono:

1.Dyskusja legnickich seniorów na temat partycypacji społecznej seniorów poprowadzona będzie w dwóch Publicznych Obywatelskich Kawiarenkach. Każda Kawiarenka prowadzona będzie w pięciu grupach dyskusyjnych, a po przedstawieniu wypracowanych wniosków i rekomendacji zakończona zostanie podsumowaniem i rekomendacjami.

2.Kawiarenki będą poprowadzone przez wyszkolonych w projekcie liderów partycypacji społecznej   planu:26.09.2017 r.Debata: „Nie bądź bierny –partycypuj!”Moderator główny debaty -Witold Pastor Moderatorzy tematyczni:Bogusław Hyś, Mirosław Bielachowicz, Antoni Gumięga, Zygmunt Trubowicz, Zygmunt Woźnica 25.10.2017 r.Debata: „Partycypacja –to się opłaca!”Moderator główny debaty –Jadwiga Pawlak Moderatorzy tematyczni: Łucja Ankudowicz, Barbara Arłamowska, Anna Bielachowicz, Maria Barbara Gorczyńska, Zofia Sokołowska

3.Rekrutacja na dyskusje w Kawiarenkach powinna być tak poprowadzona, by każda z kawiarenek przyciągnęła uwagę co najmniej 50 legnickich seniorów. Na spotkania należy zaprosić przedstawicieli władz miasta, lokalnych polityków i działaczy środowisk senioralnych. Zaleca się szeroką reklamę m.in.poprzez plakaty, zaproszenia indywidualne, lokalne media oraz pracę w środowisku. Rekrutacje będą dodatkowo wspierać swoimi działaniami w środowiskach liderzy oraz wolontariusze.

4.Kawiarenki zorganizowane będą w pomieszczeniach Szkolnego Schroniska Młodzieżowego w Legnicy przy ul. Jordana 17 w godz. od 16:00 do 19:00. Dyskusja seniorów odbędzie się w sali widowiskowej. Zapewniona zostanie wymagana oprawa audio-wizualna oraz materiały pomocnicze dla wykładowcy,prowadzących i uczestników. W sali konferencyjnej,przylegającej do sali widowiskowej,zorganizowany zostanie dla uczestników poczęstunek, który zostanie podany po zakończeniu dyskusji.

5.Rekomenduje się następującą tematykę, która będzie rozwijać dyskusję wokół problematyki zawartej w hasłach poszczególnych kawiarenek. Powinna ona toczyć się ponad podziałami i dotyczyć partycypacji jako wykładnika świadomości i relacji obywateli z administracją w obywatelskim społeczeństwie.

„Nie bądź bierny -partycypuj”

a.Jakie są przyczyny niskiej aktywności partycypacyjnej seniorów?

b.Jakich form aktywności partycypacyjnej oczekuje legnicka społeczność od starszego pokolenia?

c.W jakich obszarach życia społecznego starsi Legniczanie są aktywni?

d.Jakich form aktywności partycypacyjnej chciałyby dla siebie starsze pokolenia?

e.Jakie mamy w Legnicy dobre praktyki partycypacji starszych pokoleń?

„Partycypacja –to się opłaca

a. Jakie są korzyści z partycypacji obywatelskiej seniorów?

b.Jakie znaczenie ma dla społeczności potencjał osób starszych?

c.Jak zwiększyć obywatelską aktywność partycypacyjną seniorów?

d.Znaczenie solidaryzmu międzypokoleniowego dla rozwoju społecznego.

e.Społeczne koszty marginalizacji i wykluczenia seniorów.

Drugie spotkanie grup roboczych -28 sierpnia 2017r. Na spotkaniu tym szczegółowo jeszcze raz omówiono rekomendowaną tematykę przez zespoły prowadzące, omówiona została także organizacja prowadzenia dialogu w Kawiarenkach, ich klimat i przebieg, a także zaproponowano tematykę i wykonawcę wykładu wprowadzającego oraz otwarcie, przebieg i zamknięcie Kawiarenek.

Dyskusje przebiegały w grupach wyodrębnionych ze względu na płeć, z podziałem na poszczególne Kawiarenki. Mężczyźni uczestniczący w dyskusji pod hasłem: „Nie bądź bierny –Partycypuj!”rekomendowali poniższą problematykę do drugiej Kawiarenki, ze względu naich wagę, znaczenie i przydatność dla celów projektu następująco:

-Jakie są przyczyny niskiej aktywności partycypacyjnej seniorów?-Stan zdrowia –wiek-Brak świadomości i wiedzy-Niechęć do społecznego angażowania się-Syndrom samotności -brak miejsc spotkań dla seniorów i wiedzy o działalności istniejących-Brak informacji o miejscach spotkań i możliwości uczestnictwa

-Rola starszych pokoleń w społeczeństwie:-Opiekuńczość wobec wnuków-Przekazywanie doświadczeń życiowych -Sterowanie i motywowanie młodego pokolenia do działania-Przekazywanie tradycji

-jakich obszarach życia społecznego seniorzy są aktywni?-Imprezy sportowe-Rekreacja –TV-Turnieje szachowe w parku-Wycieczki rowerowe-Turnieje brydżowe-Spacery z wnukami-Spotkania światopoglądowe (pielgrzymki, odpusty itp.)-Spotkania osiedlowe-Udział w projektach ASOS i imprezach miejskich

-Jakich form aktywności seniorów oczekuje społeczność legnicka?-Imprezy kulturalno –rozrywkowe

-Organizowanie imprez masowych rekreacyjnych

-Spotkania autorskie-Koła zainteresowań

–hobby-Edukacja

-Jakich form aktywności chce dla siebie starsze pokolenie?-Spotkania towarzyskie-Samopomoc sąsiedzko –koleżeńska-Spotkania informacyjne (zdrowie, prawo, internet, itp.)

-Większe zainteresowanie ze strony administracji

-Jakie mamy w Legnicy dobre praktyki partycypacji społecznej?

-Polskie Stowarzyszenie Szczęśliwych Emerytów–jego aktywna działalność

-Działalność Legnickiego Stowarzyszenia Inicjatyw Obywatelskich i FUTURAMY

-Spotkania Prezydenta z mieszkańcami i organizacjami-Działania Miejskiej i Legnickiej Rady Seniorów

-Kino Kobiet

-Osiedlowe Domy KulturyKobiety uczestniczące w dyskusji pod hasłem: „Partycypacja –To się opłaca!” rekomendowały poniższą problematykę do programu drugiej Kawiarenki, ze względu na jej wagę, znaczenie i przydatność dla celów projektu następująco:

-Indywidualne i społeczne potrzeby starszych pokoleń:

-Dbanie o zdrowie

-Systematyczne korzystanie z wiedzy np. Uniwersytet III wieku, prasa, książki

-Programy popularno –naukowe

-Dzienniki, dyskusje, filmy, teatr, muzyka, operetka itp., koncerty

-Spotkania towarzyskie

-dyskusje

-Zakładanie kawiarenek, klubów

-Aktywność w sporcie

–zawody

-Prace społeczne: pomoc w życiu samotnych ludzi, np.: zakupy, sprzątanie, dbałość o zdrowie,wizyty lekarskie, wykupienie recept itp.

-Przekazywanie wiedzy

-Dobrej rozrywki np. wycieczka, książka

-Wzajemne wsparcie

-Jak zwiększyć obywatelską aktywność partycypacyjną seniorów?

Organizować większą ilość:-Spotkań kulturalnych np.: koncerty, darmowe bilety do teatru i kina

-Spotkań sportowych np.: Senioriada latem,jesienią, wiosną i zimą, basen

-Wykładów na temat zdrowego stylu życia i dietetyki

-Wykładów na tematy związane z prawem np. podatkowym, spadkowym, cywilnym itp.

-Spotkań integracyjnych w terenie,np. Grill

–zabawa-Wycieczek krajoznawczych jednodniowych (założenie klubu rowerowego)

-Spotkania łączone z zajęciami manualnymi zgodnie z pasjami seniorów,np. robótki ręczne, dzierganie, malowanie itp.

-Poprzez zachęcenie w miejscach zamieszkania i w środowiskach, w których przebywamy do aktywności tzw. poczta pantoflowa

-Założenie Klubu Rowerowego Senioralnego!

-Znaczenie solidaryzmu międzypokoleniowego dla rozwoju społecznego:-Mieć wspólny język z młodzieżą, solidaryzować się z nimi, mieć wspólny język z ich potrzebami, a oni z naszą grupą również

-Wprowadzać dzieci i młodzież w dorosłe życie, jak i również przygotowywać ich do wieku starszego tzn. jesieni życia-Młodzież powinna wiedzieć o potrzebach ludzi starszych,np. jeżeli chodzi o ustąpienie miejsca w autobusach, pomocy przy załatwianiu różnych spraw

-Starsi powinni zrozumieć także potrzeby młodzieży, dzieci itp., wczuć się w sytuację, przecież też byliśmy młodzi-Żebyśmy siebie mogli rozumieć i zrozumieć, obojętnie czy jesteśmy młodzi, czy też starsi

–tolerancja dla siebie i do siebie

-Starszy powinien wprowadzać młodzież i zapoznawać ze skutkami starzenia się

-Społeczne koszty marginalizacji i wykluczenia seniorów:

-Administracja nie udostępnia seniorom wartościowych informacji i decyzji

-Administracja nie zna potrzeb seniora,przez co mniejsze szanse na edukację i budowania dialogu;
Seniorzy nie są aktywni społecznie,przez co nie przekazują wartości i wiedzy młodszym pokoleniom
-Skutki po stronie starszych pokoleń: wykluczenie finansowe, wykluczenie cyfrowe, stan zdrowia (fatalna opieka zdrowotna), zagubienie w rzeczywistości,poczucie osamotnienia, samotność, odizolowanie.
-Jakie ma znaczenie potencjał osób starszych?
-Starsze osoby dzielą się doświadczeniem-Pomagają rodzinie: szczególnie w opiece nad młodszym pokoleniem
-Uczą patriotyzmu i historii
-Przekazują wiadomości na temat leczenia niekonwencjonalnego
-Przekazują wiedzę o tradycyjnych przepisach kulinarnych
-Uczą dzieci poprawnego zachowania się i szacunku do osób starszych
-Przekazują wiedzę na temat robótek ręcznych
-Są doradcami
-Posiadają unikalne kwalifikacje.

-Jakie są korzyści z partycypacji obywatelskiej seniorów?

-Takie same jak z partycypacji całej lokalnej społeczności

-W Polsce ciągle nie ma społeczeństwa obywatelskiego

-Miejmy nadzieję, że proces tworzenia „obywatelskości” przyśpieszy

-Cała społeczność powinna mieć udział w tworzeniu lokalnego życia społecznego

-Byłoby dobrze, gdyby zastąpić nadużywane pojęcie „solidarności między-pokoleniowej” pojęciem /terminem/ „solidarność społeczna”

-Aby seniorzy decydowali, a przynajmniej opiniowali wszelkie działania na ich rzecz

-Seniorzy uczestniczący w różnego rodzaju projektach i szkoleniach zwiększają swoją wiedzę na różnego rodzaju tematy do tej pory dla nich obce

-Zdobywają nowe doświadczenia i poznają wiele ludzi

-Dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniami

-Są bardziej odważni występując publicznie

-Staja się asertywni, mają swoje zdanie i go bronią

-Mają zwiększoną świadomość w załatwiani swoich spraw w urzędach, Sądach

-Zawiązują wiele koleżeńskich znajomości

Ustalenia końcowe:

-Kawiarenkę 26.09.2017 r., „Nie bądź bierny –partycypuj!”poprowadzi zespół liderów pod kierownictwem Witolda Pastora.

-Kawiarenkę 25.10.2017 r., „„Partycypacja –to się opłaca” poprowadzi zespół liderów pod kierownictwem Jadwigi Pawlak.

-Tematyka wykładów wprowadzających powinna pokrótce przybliżyć pojęcie partycypacji i jej form oraz dobrych praktyk partycypacji. Rekomenduje się wykładowcę,dr.nauk humanistycznych Marię Jolantę Zajączkowską –mediatorkę, konsultantkę i trenerkę, która ma duże doświadczenie w pracy z seniorami. Jeżeli nie będzie to możliwe,wyboru dokona koordynator projektu.

-Obie debaty prowadzone będą metodą WORD CAFFE. Każdy moderator będzie kierował pracą dwóch małych 5 –6 osobowych grup,dyskutujących przy małych stolikach nad tym samym tematem.

-Dyskusja prowadzona będzie w pięciu grupach tematycznych, a zostanie przedstawiona publiczności przez moderatorów poszczególnych tematów, a następnie podsumowana przez moderatora debaty. Toczyć się będzie w sali widowiskowej Szkolnego Schroniska Młodzieżowego w Legnicy od godz. 16:00 –19:00. Dalsze rozmowy będą się toczyć w kuluarach –przy poczęstunku.

-Ostatecznie ustalono brzmienie tematów dyskusji w kawiarenkach i moderatorów:26.09.2017 r. „Nie bądź bierny –partycypuj!”Moderator główny: Witold Pastor .

Tematy dyskusji i moderatorzy:

Moderator: Zygmunt Trubowicz -Przyczyny niskiej aktywności partycypacyjnej seniorów

Moderator: Antoni Gumięga -Rola starszych pokoleń w życiu społecznym

Moderator: Mirosław Bielachowicz -Indywidualne i społeczne potrzeby starszych pokoleń

Moderator: Zenon Woźnica -Jakich form aktywności Seniorów oczekuje legnicka społeczność?

Moderator: Bogusław Hyś -Dobre praktyki partycypacji seniorów w Legnicy

25.10.2017 r. „ Partycypacja –to się opłaca!”

Moderator Główny: Jadwiga Pawlak Tematy dyskusji i moderatorzy:

Moderator: Anna Bielachowicz -Potencjał starszych pokoleń i jego społeczne znaczenie

Moderator: Barbara Arłamowska -Znaczenie solidarności pokoleń dla dobrobytu i rozwoju społeczności

Moderator: Zofia Sokołowska -Jakie są korzyści z partycypacyjnej obywatelskiej aktywności seniorów?

Moderator: Maria Barbara Gorczyńska -Jak w Legnicy zwiększać obywatelską aktywność partycypacyjną?

Moderator: Łucja Ankudowicz -Społeczne koszty marginalizacji i wykluczenia seniorów. Na debaty w Kawiarenkach zostaną zaproszeni goście specjalni spośród władz samorządowych: Rady Miasta, Prezydenta i Urzędu Miasta Legnica, Miejskiej i Legnickiej Rady Seniorów oraz z mediów i legnickich środowisk senioralnych. Tym osobom zostaną doręczone zaproszenia imienne wraz z plakatami, osobiście przez moderatorów głównych debat w Kawiarenkach: Jadwigę Pawlak i Witolda Pastora. Ponadto koordynator projektu Barbara Galant wyśle e-maile informacyjne z zaproszeniami do legnickich posłów i senatora, mediów i środowisk senioralnych;umieści informację o Kawiarenkach na stronach internetowych NGO, Urzędu Miasta i na Facebook.

Działanie 3. Publiczne Kawiarenki Obywatelskie

Etap 1. 01.09.2017-31.07.2017r. Kampania informacyjno-promocyjna oraz rekrutacja Ogłoszenia o spotkaniach zostały umieszczone na stronach internetowych i Facebook stowarzyszenia i partnera-miasta Legnica, ww.ngo.pl. Zaproszenia do udziału w kawiarenkach obywatelskich zostały rozesłane pocztą elektroniczną do wszystkich organizacji pozarządowych i środowisk, w których działają seniorzy z terenu miasta Legnica (baza danych wnioskodawcy oraz partnera).Rekrutacja była prowadzona także przez plakat oraz pracowników Urzędu Miasta Legnica, którzy informowali mieszkańców miasta o spotkaniach i zachęcali do udziału. Zgłoszenia do udziału w kawiarenkach były zbierane przez biuro projektu w formie elektronicznej,telefonicznej i osobistej.

Etap 2. Pierwsza Publiczna Kawiarenka Obywatelska 26.09.2017r. Pierwsza Kawiarenka pn.„Nie bądź bierny –Partycypuj!”, odbyła się w dniu 26.09.2017 r., w godz. 16.00 do 19.00, w sali widowiskowej Szkolnego Schroniska Młodzieżowego przy ul.Jordana 17 w Legnicy.Przybyli zaproszeni goście:

-Robert Kropiwnicki Poseł na Sejm RP

-Tadeusz Krzakowski Prezydent Miasta Legnica

-Ewa Pietrakowska Dyrektor Biura Prezydenta Miasta Legnicy

-Janina Tumaszewicz Zastępca Przewodniczącej Miejskiej Rady Seniorów w Legnicy

Wg list obecności uczestniczyli:1.Liderzy Partycypacji Społecznej Seniorów -12 osób w wieku 60+,2.Uczestnicy debaty legniczanie starszych pokoleń –66 osób (3 osoby –60).Przy kawie i herbacie w Kawiarence obecnych było łącznie 79 seniorów w różnym wieku. Debatę moderowało 6 liderów partycypacji społecznej seniorów wyszkolonych w projekcie, a dyskusję seniorów wspierało pozostałych 6 liderów.  Ekspercki wykład wprowadzający wygłosiła dr nauk humanistycznych Maria Jolanta Zajączkowska. Podczas wykładu pt: „NIE BĄDŹ BIERNY-PARTYCYPUJ! Partycypolis -Partycypacja społeczna seniorów w Mieście Legnicy”przedstawione zostały i rozwinięte główne tezy oraz przykłady badań potrzeb seniorów w innych miastach Polski.

-Różnica pomiędzy aktywnością a partycypacją społeczną

-Przykłady aktywności seniorów znane i mniej znane

-Kroki partycypacji obywatelskiej

-Korzyści z partycypacji i straty z powodu braku partycypacji dla seniorów i władzy

-Przyczyny,istota i skutki zmiany wielopokoleniowej
Dyskusję w Kawiarence prowadził moderator główny debaty –lider partycypacji społecznej seniorów -Witold Pastor.

Temat 1.: „Rola starszych pokoleń w życiu społecznym”. Prowadzący -lider partycypacji społecznej seniorów -Antoni Gumięga Wypracowane tezy, opinie i twierdzenia w brzmieniu dosłownym:

-Doświadczenie i mądrość życiowa nabyta przez obserwację osób i wydarzeń

-Szacunek dla tradycji, kultury własnego środowiska i narodu

-Wiedza o historii przeżytej osobiście wzbogacona o emocje, które umożliwiają żywy przekaz zapamiętanych sytuacji i może ocalić od zapomnienia celowo przemilczane fakty

-Twórczość ludowa powoli odchodząca wraz z pokoleniem

-Aktywność społeczna, dzięki której rozwija się wiele organizacji lokalnych

-Rola opiekuńcza (wnuków), skarbnica prostej mądrości

-Sądy i opinie na tematy bieżące

-LOT…

-Postęp cywilizacyjny –świeckość państwa

-Polityka, ekonomia, historia

-Emerytury

-Koszyk emeryta

-Babcia Polka –Jej cechy

-Dziadek Polak –Jego cechy

-Babcia: sumienność, pracowitość, prawdomówność, opiekuńczość, wychowanie młodego pokolenia, żłobek, przedszkole, szkoła podstawowa, szkoła średnia, studia, empatia, zaradna

-Dziadek: wspiera babcię, wspólnie opiekują się wnukami, majsterkowicz, opisywanie otoczenia, pracownik fizyczny, dowcipy, zaradny

Temat 2. :„Indywidualne i społeczne potrzeby starszych pokoleń”. Prowadzący -lider partycypacji społecznej seniorów -Mirosław Bielachowicz Wypracowane tezy, opinie i twierdzenia w brzmieniu dosłownym:

-Obawa przed samotnością

-Tworzenie większej ilości grup integrujących seniorów
-Stworzenie w większym stopniu informacji oprawach i przywilejach emeryta
-Przystosowanie mieszkań dla potrzeb starszych i pomoc w tym zakresie

-Waloryzacja emerytur winna być proporcjonalna do wzrostu cen i rozwoju gospodarczego kraju. Niskie emerytury –stąd najbardziej poniżające wykluczenie –wykluczenie finansowe. Może wreszcie stosowne gremia zajmą się tzw. „koszykiem emeryta”, który jest istotnym czynnikiem wpływającym na wysokość waloryzacji emerytur i rent

-Zmiana organizacji i systemu opieki zdrowotnej, aby nie czekać latami na dostęp do lekarzy specjalistów

-Ceny leków są zbyt wysokie w stosunku do pobieranych emerytur

-Stworzenie systemu wolontariatu wspierającego osoby starsze

-Przystosowanie przestrzeni miejskiej dla osób starszych

-Indywidualne:

1. Lista leków na receptę S–nie spełnia potrzeb seniorów

2.Zwiększyć dostęp seniorów do obiektów kultury, sportu, rekreacji (znaczące zniżki)

-Społeczne:

1.Rozwijania centrów dziennej opieki dla seniorów

2.Utworzyć w Legnicy sieć punktów darmowej pomocy dla starszych seniorów

Temat 3. Jakich form aktywności seniorów oczekuje legnicka społeczność? Prowadzący -lider partycypacji społecznej seniorów -Zenon Woźnica Wypracowane tezy, opinie i twierdzenia w brzmieniu dosłownym:

-Nording Walking (kijki)

-Jazda rowerem

-Kino miłośników filmu (Piast) (15 zł. za cały m-c-4-5 seansów)

-Zajęcia (gimnastyka) na basenie i w parku

-Rozrywki umysłowe –gry logiczne

-Zajęcia komputerowe (2 poziomy)

-Spotkania (wyznaczenie miejsca) na spotkania w celu wymiany doświadczeń

-Integracja senior –wnuk –czytanie dla dzieci

-Zadaszenie (wiata) Korfantego 1 Domu Dziennego Pobytu

-Spotkania integracyjne typu: ognisko, wycieczka piesza, autokarowe

-Dotarcie z informacją do seniorów nieaktywnych (poprzez rozmowy, własny przykład, media lokalne)
-Więcej empatii lekarzy dla osób starszych
Temat 4. Przyczyny niskiej aktywności partycypacyjnej seniorów. Prowadzący -lider partycypacji społecznej seniorów -Zygmunt Trubowicz Wypracowane tezy, opinie i twierdzenia w brzmieniu dosłownym:
-Zły stan zdrowia
-Syndrom samotności i zapomnienia
-Niska samoocena
-Brak stałych miejsc spotkań

-Brak zainteresowań ze strony mediów

-Brak nawyków dot. spotkań

-Brak oferty ze strony Urzędu Pracy

-Nieczynne toalety

-Niechęć do społecznego zaangażowania się

-Brak określonej infrastruktury (ławki)

-Brak kadry gerontologów

-Negatywne stereotypy o osobach starszych wynikające z własnej świadomości i postrzegania przez otoczenie

-Słaba kondycja zdrowotna

-Brak poczucia bycia potrzebnym

-Cechy osobowościowe (nieufność, zgorzkniałość)

-Brak nawyków wychodzenia na zewnątrz.

Temat 5. Dobre praktyki partycypacji seniorów w Legnicy. Prowadzący –lider partycypacji społecznej seniorów-Bogusław Hyś

Wypracowane tezy, opinie i twierdzenia w brzmieniu dosłownym:

-Dofinasowanie obiadów w Domu Dziennego Pobytu

-Zniżka na bilety –przejazdy MPK

-Dopłata do biletów na basen

-Darmowe koncerty organowe

-Piknik w Parku –pokazy

-Praktyczne i zrozumiałe rozkłady jazdy MPK

-Kijki

-Senioriada –zmagania sportowe

-Dzień seniora –3 dni od 11-13.10.2017

-Wysłuchanie postulatów seniorów w sprawie obniżki cen biletów MPK z 1,80zł do1,50zł  dla emerytów

-Likwidacja barier architektonicznych (podjazdy np. do budynków spółdzielczych, urzędów, sklepów, szpitala itp.)

-Stworzenie punktów konsultacyjnych (bezpłatne porady prawne)

-Legnicki Budżet Obywatelski w rękach seniorów (uświadamianie -agitacja w czynnym udziale –głosowania)np. ławki, place zabaw, siłownie

-Szansa bycia słyszalnym przez udział w radach seniorów przy UM i u Starosty

-Udział w powołanych Kawiarenkach Obywatelskich

-Wyjście seniorów do społeczeństwa (gimnastyka w parku miejskim, kijki, tańce, miss bikini 60+ cała Polska o tym mówiła)

-Miejsca przyjazne seniorom (powstały) (fryzjer, zakłady usługowe, restauracje)

-Udział w wyborach samorządowych, ogólnopolskich (zmiana polityki państwa na prospołeczną –liczy się teraz człowiek)

-Popieranie rządu w polityce np.reforma emerytalna (kobiety 60, mężczyźni 65 lat.)

-Darmowe lekarstwa dla seniorów 75+

-Skrócenie kolejek do specjalistów lekarskich

-Reforma sądownictwa (ciągnące się sprawy sądowe, ludzie starsi nie doczekają wyroków sądowych, bo wcześniej umierają).

Etap 3. Druga Publiczna Kawiarenka Obywatelska 25.10.2017r.
Druga Publiczna Kawiarenka Obywatelska”Partycypuj –To się opłaca!” odbyła się 25.10.2017 r., w godzinach od 16:00 do 19:00 w sali widowiskowej Szkolnego Schroniska Młodzieżowego przy ul Jordana 17 w Legnicy.
Debaty samodzielnie przygotowali i moderowali liderzy partycypacji społecznej seniorów wyszkoleni w projekcie.

Do Publicznej Kawiarenki Obywatelskiej ”Partycypuj –To się opłaca!” przybyli zaproszeni goście:

-Jarosław Rabczenko –Radny Rady Miasta Legnica

-Jakub Należny i Pani Paula Lewandowska –przedstawiciele Wydziału Promocji i Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta Legnica

-Grzegorz Wala –przedstawiciel Zarządu Legnickiego Stowarzyszenia Inicjatyw Obywatelskich

Wg list obecności uczestniczyli:Liderzy Partycypacji Społecznej Seniorów -12 osób w wieku 60+,

Uczestnicy debaty: 83 legniczan w wieku senioralnym,w tym dwie osoby miały poniżej 60 roku życia. Większość z pośród uczestników deklarowało przynależność do różnych organizacji, w tym było 7 członków Miejskiej Rady Seniorów w Legnicy i jedna osoba z Legnickiej Rady Seniorów.Jak przystało na Kawiarenkę, przybyłym na powitanie zaoferowane zostały ciastko, kawa i herbata. Na wstępie koordynator projektu Barbara Galant przywitała przybyłych zaproszonych gości oraz licznie zgromadzonych legnickich seniorów. Krótko wprowadziła przedmiot spotkania, omówiła projekt oraz wskazała źródła jego finansowania. Zwróciła uwagę zebranych na cele tego zadania publicznego oraz etap jego realizacji i dotychczasowe osiągnięcia.

Ekspercki wykład wprowadzający do debaty w Kawiarence pt. „Partycypacja –To się opłaca!” wygłosiła dr nauk humanistycznych Maria Jolanta Zajączkowska. W pierwszej części wykładu wychodząc z „Założeń długofalowej polityki senioralnej w Polsce na lata 2014 -2020”przedstawione zostały wybrane ze względu na możliwości działania seniorów priorytety tej polityki będące przesłanką do dyskusji uczestników Kawiarenki. Należały do nich: bezpieczeństwo osób starszych, przestrzeń i miejsce zamieszkania, aktywność osobowa 50+, aktywność edukacyjna, społeczna i kulturalna osób starszych, a przede wszystkim aktywność obywatelska i wolontariat osób starszych. W drugiej części przedstawiono inspiracje wynikające z przykładów dobrych praktyk w Polsce i zagranicą.

Debatą w Kawiarence kierowała Jadwiga Pawlak –lider partycypacji społecznej seniorów, moderator główny debaty.Rozpoczynając swoją pracę podała zasady prowadzenia debaty metodą WORD CAFFE. Przedstawiła prowadzących debatę moderatorów tematycznych,poinformowała,iż wszyscy posiadają wizytówki umożliwiające identyfikację, przypięte do ubrania w widocznym miejscu, a także uzgodniła porządkujące dyskusję zasady obowiązujące w czasie trwania debaty. Kawiarenką kieruje i kwestie sporne rozstrzyga główny moderator –lider partycypacji społecznej seniorów Jadwiga Pawlak. Wypowiedzi uczestników zapisują moderatorzy tematów dyskusji –liderzy partycypacji społecznej seniorów: Anna Bielachowicz, Barbara Arłamowska, Maria Barbara Gorczyńska, Łucja Ankudowicz i Zofia Sokołowska. Zebrani zawarli z sobą następujący kontrakt:

1.Ściszamy lub wyłączamy telefony.

2.Nie oceniamy wypowiedzi, mówimy w swoim imieniu.

3.Zabieramy głos w każdym temacie.

4.Swobodnie przemieszczamy się w czasie debaty między stolikami,korzystamy ze wsparcia liderów prowadzących dyskusje tematyczne.

Liderzy partycypacji społecznej seniorów pełnili funkcję moderatorów poszczególnych wątków publicznej dyskusji, dbając o to, by w miarę możliwości zapewnić wypowiedzenie się każdej osobie na każdy temat. Moderatorzy po zakończeniu dyskusji przedstawiali i podsumowywali debaty tematyczne.

Temat 1.Potencjał starszych pokoleń, jego społeczna wartość i znaczenie.

Prowadzący lider partycypacji społecznej seniorów –Anna Bielachowicz.

Wypracowane tezy, opinie i twierdzenia w brzmieniu dosłownym:

1.Udział osób starszych w zespołach kulturalnych, chórach, grupach teatralnych

2.Dzielenie się umiejętnościami, wykonywaniem robótek ręcznych i innymi pracami plastycznymi np. malowanie kwiatów, wykonywanie kwiatów, garncarstwo, hafty

3.Przekazywanie wiedzy kulinarnej, sekretów dobrej, zdrowej i smacznej kuchni

4.Przekazywanie młodym pokoleniom domowych tradycji, obrzędów i zwyczajów

5.Pomoc rodzinom własnym i sąsiadom w rozwiązywaniu problemów i trudności dnia powszedniego

6.Udział starszych osób w wychowaniu i edukacji wnuków
7.Wykorzystanie umiejętności, talentów i doświadczenia seniorów w życiu codziennym

8.Bagaż doświadczenia życiowego i zawodowego gotowy do przekazania młodszym pokoleniom to wartość życia seniora

9.Animacja działań celem doprowadzenia do integracji seniorów wokół ich potrzeb bytowych i kulturalnych

10.Możliwość działań edukacyjnych od najmłodszego pokolenia uświadamiających rolę i miejsce seniorów w społeczeństwie

11.Seniorzy mogą być mediatorami do rozwiązywania konfliktów w środowisku zamieszkania

12.Potrzeby:

1.Promocja higieny życia osobistego seniora

2.Obniżenie cen leków dla seniorów  o niskim statusie ekonomicznym

3.Pomoc w zapewnieniu bezpieczeństwa

4.Organizacja punktów spotkań dla seniorów –„miejsca na ziemi”.

Temat 2. Znaczenie solidarności pokoleń dla dobrobytu i rozwoju społeczeństw.

Prowadzący –lider partycypacji społecznej seniorów -Barbara Arłamowska

Wypracowane tezy, opinie i twierdzenia w brzmieniu dosłownym:

1.Znalezienie wspólnego języka z młodszym pokoleniem

2.Zrozumienie problemów młodszego pokolenia po to by zdobyć zaufanie młodzieży celem zdobycia szacunku do starszego pokolenia

3.Tolerancja –wzajemna

4.Miłość

5.Wrażliwość i wiedza młodzieży o potrzebach osób starszych i odwrotnie

6.Szacunek międzypokoleniowy

7.Dzięki solidarności pokoleń wszyscy na tym korzystają i czują się przez to lepiej

8.Wspólne akcje, spotkania, wycieczki itd

9.Rozmowy międzypokoleniowe

10.Umiejętność i chęć słuchania wzajemnego

11.Wzajemne wspomaganie siebie przy rozwiązywaniu problemów

12.Przekazywanie dobrych wzorców

13.Podtrzymywanie tradycji

14.Uczenie i uczulanie na sprawy związane z patriotyzmem
15.Uczenie poszanowania obowiązujących norm prawnych

16.Więzi międzypokoleniowe dot. opieki nad dziadkami i rodzicami

17.Solidarność międzypokoleniowa prowadzi do rozwoju społeczeństw, ułatwia relacje i życie

18.Wzmacnia społeczeństwo.

Temat 3. Korzyści z partycypacyjnej obywatelskiej aktywności seniorów.

Prowadzący –lider partycypacji społecznej seniorów -Zofia Sokołowska

Wypracowane tezy, opinie i twierdzenia w brzmieniu dosłownym:

1.Wolontariat –pomoc dla osób chorych, szczególnie samotnych

2.Pomoc w organizacji opieki lekarskiej (rejestracja do lekarzy)

3.Chodzenie na spacery z osobami z ograniczoną sprawnością

4.Organizowanie spotkań (przekaz wiedzy seniorów i wymiana doświadczeń

5.Kursy i konkursy taneczne z instruktorem tańca

6.Pogadanki tematyczne –odżywianie

7.Organizowanie wycieczek

8.Kursy języków obcych

9.Organizowanie kursu komputerowego dla początkujących (różne stopnie trudności)

10.Umiejętność przekazywania tradycji ludowych i świątecznych

11.Wnioskujemy o szacunek, o zaakceptowanie potrzeb seniorów –z uwzględnieniem potrzeb; medycznych, psychicznych, poznawczych, emocjonalnych, kulturalnych

12.Zdrowie poprzez uczestnictwo w wycieczkach pieszych, kijki, autokarowe itp.

13.Rozrywki; sport, gry umysłowe np. szachy, warcaby, krzyżówki

14.Uczestnictwo w zajęciach, Uniwersytetu III Wieku-(informatyka, języki obce, gimnastyka, siłownia, taniec (zajęcia ruchowe)

15.Przekazywanie tradycji poprzez udział w zajęciach patriotycznych; nauka wierszy, pieśni, imprezy patriotyczne, zakres wiedzy historycznej

16.Obsługa urządzeń technicznych; komórka, znajomość obsługi komputera, laptopa –założenie kółek dla początkujących odnośnie informatyki

17.Poczucie własnej wartości

18.Partycypujący mają wpływ na oferty dla seniorów

19.Wychowanie w rodzinie; kultura, przekazywanie tradycji (święta)

Temat 4. Jak w Legnicy zwiększać obywatelską aktywność partycypacyjną seniorów?

Prowadzący –lider partycypacji społecznej seniorów -Maria Barbara Gorczyńska

Wypracowane tezy, opinie i twierdzenia w brzmieniu dosłownym:

1.Ilość miejsc spotkań i adresy,informacje

2.O aktywności informować innychpowinni np. Szczęśliwi Emeryci, WP, LCK, kluby w Legnicy

3.Dom seniora –dla wszystkich specjalności

4.Więcej organizacji senioralnych powinno brać udział w posiedzeniach rad seniorów

5.Centrum Seniora powinno zajmować się aktywnością obywatelską, a nie tworzeniem elitarnego klubu kulturalno –rozrywkowego. To może robić Legnickie Centrum Kultury jako jedną z aktywności statutowych

6.Centrum Seniora np. na wzór Wrocławia jest potrzebne legniczanom dziś i jutro!

7.Informacje dokładne o L.O.T.8.Usługi medyczne-bariery architektoniczno-psychiczne

9.Utworzenie „Domu Seniora”

10.Dialog pomiędzy związkami senioralnymi -doprowadzić do integracji

11.Organizacja: wycieczek, spacery, imprezy, gry, warsztaty edukacyjno –praktyczne

12.Nauczyć głosowania przez Internet, obsługi komputera–elektroniki…..

13.Wywiady osobiste-nagrać historie z emocjami…

14.Poczta pantoflowa (skuteczna)

15.Składać wnioski do Urzędu Miasta o likwidację barier architektonicznych –dla osób o lasce, albo na wózku (w starej kamienicy wejście na III piętro to jak piąte w bloku)

Temat 5. Społeczne koszty marginalizacji i wykluczenia seniorów.

Prowadzący –lider partycypacji społecznej seniorów -Łucja Ankudowicz

Wypracowane tezy, opinie i twierdzenia w brzmieniu dosłownym:

1.Zniżki dla biedniejszych seniorów do higieny osobistej,jak opatrunki, pampersy, mydełka

2.Zniżki opłat za telewizor,wodę

3.Konieczny dodatek do emerytury w bonach -karta żywnościowa (tylko)mieszkańcy Legnicy.
4.Zadbanie w naszym mieście o dworzec autobusowy w pobliżu PKP (bardzo ważne)

5.Słaba organizacja służby zdrowia dla seniorów

6.Brak medialnej –rzetelnej informacji o seniorach

7.Administracja /brak informacji o seniorach i zainteresowania ludźmi

8.Duże koszty leczenia i rehabilitacji

9.Brak okazji do wykorzystania doświadczenia seniorów

10.Bezdomność ludzi starych

11.Drogie leczenie -skorzystanie z bezpłatnego leczenia:

a)drogie lekarstwa

b)długie oczekiwania do specjalistów (kolejki)

12.Brak chęci seniorów do uczestniczenia w życiu kulturalnym miasta

13.Brak przepisów zobowiązujących dzieci do opieki nad rodzicami

14.Brak łączności między pokoleniami, brak kontaktu

15.Większe obniżki dla seniorów ( woda, prąd, higieniczne rzeczy)

16.Dodatek specjalny do emerytury (karty żywnościowe).
IV. WSPIERAJĄCADEBATA „DZIAŁAJMY Z PASJĄ” Dodatkowo przeprowadzono w dniu 22.09.2017 r wspierającą debatę„Działajmy z pasją”,zainicjowaną jak i zorganizowaną przez liderów partycypacji społecznej seniorów,pochodzących z Dom Dziennego Pobytu przy ulicy Korfantego 1 w Legnicy. Debatę zorganizowano dla podopiecznych Domu Dziennego Pobytu. Debatowano nad tym, jak zdobyć wystarczającą ilość punktów w Legnickim Budżecie Obywatelskim na finansowanie utwardzenia terenu z zadaszeniem na cele rekreacyjno –rozrywkowe oraz wybudowanie toalety ogrodowej na terenie zielonym Domu Dziennego Pobytu przy ulicy Korfantego 1 w Legnicy. Wsparcia organizacyjnego i merytorycznego dostarczyło Polskie Stowarzyszenie Szczęśliwych Emerytów w Legnicy. Współpraca : Anna Bukowska Kierownik Domu Dziennego Pobytu Koordynator: Barbara Galant. Wykład wprowadzający i opieka merytoryczna w zakresie LBO –Michał Kotwa Kierownik Referatu Aktywności Obywatelskiej Urzędu Miasta Legnica

Moderator Główny: Stanisław Pawełczak autor i zgłaszający projekt do LBO 2018.

Moderatorzy tematyczni: Certyfikowani w projekcie pt. „Partycypolis –Partycypacja społeczna seniorów w Mieście Legnica” liderzy Partycypacji Społecznej Seniorów:

1.Łucja Ankudowicz –podopieczna Domu Dziennego Pobytu

2.Zenon Woźnica -podopieczny Domu Dziennego Pobytu, członek LRS

3.Zofia Sokołowska –podopieczna Domu Dziennego Pobytu

Liderzy Partycypacji Społecznej Seniorów wolontariusze spoza DDP wspierający prowadzących debatę moderatorów:

1.Jadwiga Pawlak –członek PSSE

2.Bogusław Hyś –członek CS przy LCK w Legnicy

3.Witold Pastor –członek LRS Wolontariusze z Domu Dziennego Pobytu–beneficjenci projektu ASOS w 2016 r pt. „Zwiększenie udziału legnickich seniorów w życiu społecznym „Cenna aktywność:

1.Zofia Potrepko –Kaźmierczak

2.Stanisław Wagiel
Beneficjenci projektu FIO 2016 Grupy wzajemnej pomocy „Z sercem i pasją”:
1.Józef Bekała,
2.Zofia Kowalczyk,
3.Feliksa Pelikan.
Uczestnikami debaty wg listy obecności było 60 seniorów w wieku od 60 do 90+. Dyskutowano metodą Open Space.
Tematyka i wypracowane rekomendacje:
1.Jaki projekt chcemy zrealizować w naszym ogrodzie?(Został zgłoszony Nr 7 p. 6 Utwardzenie i zadaszenie + toalety, rekreacja w ogrodzie).
2.Chcemy mieć zadaszenie do spędzania wolnego czasu
3.Toalety –utwardzenie placu
4.Zorganizowanie rożna i inne rozrywki
5.Zorganizować palarnię
6.Pojemnik na śmieci i inne odpady
7.Wykonać oczko wodne i fontannę
8.Chcemy wiatę i zadaszenie
9.Stoły, ławki do siedzenia
10.Oświetlenie
11.Nagłośnienie
12.WC
13.Projekty, zebrania, zabawy
14.Gimnastyka
15.Konkursy
16.Karty, turnieje szachowe
17.Ping-pong
18.Głosujemy na nasz projekt, tylko i wyłącznie nasz Stare Miasto 7/6.
-Co zrobić żeby dostać pieniądze z LBO?
1.Głosować na projekt 6 rejon 7 –to za trudne dla osób w wieku 80+
2.Chcemy, by realizować nasz projekt, jest potrzebny nam
3.Namówimy sąsiadów
4.Ludzie się boją
5.Poprosić księdza o pomoc w namówieniu do głosowania na nasz projekt
6.Oddajemynasze głosy na projekt LBO 7/6

7.Rozmawiamy z sąsiadami i członkami rodziny

8.Musimy być przekonani o potrzebie tego projektu

9.Przekonujemy tych co chcą tego projektu do czego ma służyć nasz projekt

10.Korzyści wynikające z projektu

11.Księża pomogą jak ich poprosimy

12.Namowa oraz prośba sąsiadów, kolegów, koleżanek oraz rodziny

13.Spotkanych w mieście osób namawiamy do głosowania na nasz projekt

14.Przyjść 3 października z dowodem na grilla oraz głosować na nasz projekt od 2 października

15.Głosować można w Urzędzie Miasta oddać głos na nasz projekt. 7/6

16.Należy przy sobie posiadać komórkę

17.Przekonywać o potrzebie tego projektu z obopólna korzyścią

18.Oddajemy 5 głosów na nasz projekt

19.Ok. 400 osób x 5 głosów = 2000 punktów

20.Poinformować sąsiadów z klatki o LBO

21.Poinformować rodzinę ( wnuki, dzieci) aby głosowały na nasz projekt

22.Ekspedientki w sklepach osiedlowych

23.Nauczycieli w szkołach

24.Wychowawczynie w przedszkolach

25.Zapoznanie się z ulotkami.

-Co to jest LBO (Legnicki Budżet Obywatelski)

1.Obywatele zgłaszają swoje projekty

2.Teraz jest etap głosowania

3.Nasz projekt 7/6

-Kto dostanie 200 tys. zł z LBO:

1.Dostanie ten, kto będzie miał poparcie minimum 2000 głosów

2.Zachęcić do głosowania na przedłożony projekt (rodzinę, dzieci, wnuki, przyjaciół)

3.Dostanie tylko ten kto będzie bardziej zaangażowany

4.Ważne dla emeryta (wypoczynek na świeżym powietrzu w ogrodzie)

5.Powinien ten dostać kto będzie miał przekonujące argumenty za tym projektem.

Działanie 5. Kampania informacyjno-promocyjna wspierającarealizacjęcelów projektu (od 01.03.2017 do 30.11.2017 r.)

Kampania informacyjno-promocyjna realizowana była w kolejnych etapach i działaniach projektu wg opisu w części III “Przebieg zadania publicznego”tzn. w trakcie naboru na szkolenie liderów partycypacji społecznej, przed spotkaniami grup roboczych oraz przed spotkaniami w Publicznych Kawiarenkach Obywatelskich. Zgodnie z założeniem, kampania informacyjno-promocyjna jest i będzie kontynuowana po zakończeniu projektu.

V. WNIOSKI, DOBRE PRAKTYKI i REKOMENDACJE

Wstęp

W części końcowej Raportu zawarte zostały ogólne i szczegółowe wnioski, rekomendacje, przykłady dotychczasowych dobrych praktyk partycypacji społecznej seniorów z Legnicy i z innych miast,opinie uczestników publicznych kawiarenek zamieszczone w książce wpisów (jako część ewaluacji projektu). Wnioski Zrealizowany w okresie od 01.03.2017 do 30.11.2017 projekt pt. Partycypolis -Partycypacja społeczna seniorów w Mieście Legnica”wpisał się w Założenia długofalowej polityki senioralnej w Polsce na lata 2014–2020 (Załącznik do uchwały nr 238 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 r. poz. 118)Cele projektu zostały osiągnięte całkowicie, a nawet uzyskano wartość dodaną wynikającą z nieplanowanego w założeniach działania, czyli debaty z seniorami -podopiecznymi DDP w Legnicy, co wzbogaciło obraz potrzeb seniorów.

1.Aktywny udział legnickich seniorów w diagnozowaniu, planowaniu i realizacji działań mających na celu poprawę jakości życia tej grupy udowodnił, iż osoby w starszym wieku (przy odpowiednim wsparciu projektantów) potrafią same zorganizować i przeprowadzić wiele z planowanych zadań, dzięki własnemu zaangażowaniu.

2.W grupie osób szkolonych uaktywniły się „uśpione na emeryturze” kompetencje społeczne, a energia i motywacja do działania liderów pozwoliły uruchomić mechanizmy społeczne wśród uczestników wszystkich działań:swobodnego wypowiadania się, dyskusji publicznej, organizowania i prowadzenia spotkań.

3.Szczególnie widoczne efekty w tym zakresie przyniosły: szkolenia liderów partycypacji społecznej,zaangażowana praca seniorów w grupach roboczych, a przede wszystkim przeprowadzona przez liderów partycypacji społecznej seniorów-aktywna dyskusja wśród starszych uczestników publicznych kawiarenek obywatelskich, gdzie zostały wyartykułowane problemy seniorów w obszarach pomijanych w społecznej dyskusji publicznej.

4.Beneficjenci projektu: bezpośredni (liderzy i wolontariusze) oraz beneficjenci ostateczni (uczestnicy Kawiarenek i podopieczni DDP w Legnicy) uzyskali świadomość własnego sprawstwa i współdecydowania w działaniach mających duże szanse wpływu na życie starszych mieszkańców miasta Legnicy.Seniorzy zaczęli inaczej myśleć o samych sobie i o swoim mieście, a fakt, że mogli wypowiadać się na forum o swoich potrzebach jak i marzeniach, również zwiększyło ich poczucie sprawczości, kompetencji oraz własnej wartości.

5.Seniorzy, poprzez nabycie umiejętności tworzenia realnej przestrzeni publicznej do swobodnego wypowiadania się, stworzyli sobie szansę uczestniczenia w życiu społecznym oraz możliwość wskazywania władzom miasta właściwy kierunek zmian w lokalnej polityce w obszarach, które ich bezpośrednio dotyczą.

6.Wśród zwerbalizowanych potrzeb i oczekiwań seniorów znalazło się kilka należących do kompetencji rządu (służba zdrowia, czyli lekarze i leki, emerytury, renty i zasiłki) oraz takie, którymi może i powinien zająć się samorząd, a także sami seniorzy-liderzy partycypacji społecznej i wolontariusze.

7.Wymienić tu trzeba m.in.:tworzenie centrów aktywności seniorów, centrów informacji, domów dziennego pobytu, świetlic, kawiarenek. W placówkach takich starsi mieszkańcy powinni mieć dostęp do informacji o propozycjach pracy dla seniorów oraz miejscach umożliwiających różnorakie kontakty społeczne, aktywne spędzanie czasu, rozwijanie zainteresowań, hobby itp.Dobre praktyki partycypacji społecznej seniorów w Legnicy Od 2014 roku Legnica, wpisując się w program na rzecz aktywności społecznej osób starszych przygotowała teren pod wnioski i propozycje zgłaszane przez beneficjentów projektu. Należy w tym miejscu wymienić następujące działania legnickich podmiotów, jako dobre praktyki:

-Powstanie i działalność Miejskiej i Legnickiej Rady Seniorów

-Aktywna działalność i realizacja projektów Polskiego Stowarzyszenia Szczęśliwych Emerytów

-Działalność i realizacja projektów Legnickiego Stowarzyszenia Inicjatyw Obywatelskich i Fundacji FUTURAMY

-Systematyczne spotkania Prezydenta z mieszkańcami i organizacjami senioralnymi

-Centrum Seniora działające przy LCK

-Trzy Uniwersytety Trzeciego Wieku w Legnicy –Uniwersytet Trzeciego Wieku Diecezji Legnickiej, Legnicki Uniwersytet Trzeciego Wieku przy Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego, Uniwersytet Trzeciego Wieku Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona

-Legnicki Budżet Obywatelski–zgłaszanie przez seniorów projektów jak i uczestnictwo w głosowaniu

-Działalność sekcji seniorów w Osiedlowych Domach Kultury.Działania wymienionych podmiotów są widoczne, cieszą się zainteresowaniem i aktywnym uczestnictwem legnickich seniorów. Nie stanowią jednak jeszcze sprawnego i kompatybilnego modelu funkcjonowania seniorów, szczególnie w zakresie partycypacji społecznej. Rekomendacje Warto na etapie poszukiwania modelu partycypacji społecznej seniorów przytoczyć godne naśladowania przykłady działań z innych miast Polski. Warszawa. „Projekt Zaczynamy! Senior obywatel, społecznik, edukator, wyborca”. Jednym z najważniejszych celów projektu było wdrożenie osób 60, 70 i 80+ do pracy dziennikarskiej oraz stworzenie wspólnie z nimi platformy, na której mogliby swobodnie publikować. Tak właśnie stworzono portal i gazetę „Zdaniem Seniora”, które redagują osoby w wieku 60, 70 i 80+, zamieszkałe głównie w Warszawie, ale nie tylko. Pismo wyraża zróżnicowane opinie seniorów. Zorganizowano również Paradę pod nazwą„Jak zwrócić na siebie uwagę?”Warszawa, Poznań, Lublin, Stowarzyszenie „Mali Bracia Ubogich”Zagospodarowywanie seniorów wolontariuszy w działaniach na rzecz samotnych i bezradnych seniorów: projekt „Zapytaj seniora –obywatelska pomoc w środowisku osób starszych” i jego kontynuacja w „Mobilnym punkcie informacji dla seniorów” Tarnów. „Internet szyty na miarę każdego wieku”,czyli kilka sposobów na to, aby skutecznie zachęcać osoby starsze do korzystania z sieci: „Cyfrowy Most Pokoleń”–tarnowski portal wspomnień nostalgikon.pl. Gdynia.Gdyński dialog o jakości usług opiekuńczych,Spacery badawcze z seniorami, Srebrny panel obywatelski Białystok. „GRY ŚWIATA Senior Plus…”propagowanie aktywnego spędzania wolnego czasu oraz promowanie starych i nowych gier, Portal „CS –Centrum Seniora” –seniorzy o seniorach i dla seniorów -Ideą projektu było stworzenie zespołu redakcyjnego portalu internetowego, „Pomagam Sobie –Pomagam Innym”-zaangażowanie ich do pracy społecznej na rzecz swego środowiska.Wprowadzenie nowych projektów, adekwatnych do potrzeb grupy seniorów legnickich, wymaga profesjonalnego działania badawczego, czyli przeprowadzenia diagnozy obszarów i form aktywności społecznej oraz uczestnictwa obywatelskiego na reprezentatywnej grupie osób starszych mieszkających w Legnicy.Dla wypracowania i wdrażania modelu funkcjonowania seniorów w Legnicy przydatnych wydaje się kilka praktycznych wskazówek, które można zadedykować legnickiemu samorządowi, jak skutecznie przeprowadzać działania partycypacyjne, dzieląc się kompetencjami ze społecznością − zarówno w zakresie podejmowania decyzji, jak również w zakresie realizacji wybranych pomysłów.

-Stworzenie samorządowej grupy roboczej do spraw seniorów. Na tym etapie kluczowe powinno być nawiązanie kontaktu i zaproszenie do współpracy wszystkich organizacji i instytucji, które do tej pory zajmowały się kwestiami związanymi z seniorami w Legnicy. A więc wszystkich senioralnych organizacji pozarządowych i środowisk senioralnych z terenu miasta, członków Miejskiej Rady Seniorów, instytucji świadczących usługi opiekuńcze, OSiR-u, spółdzielni mieszkaniowych, Kościoła. Również dotarcie do tych podmiotów, które mogą mieć znaczenie w podejmowanych działaniach; np. Policji, Straży Miejskiej czy Straży Pożarnej –i wyjaśnienie z nimi wszystkich aspektów współpracy.

-Koncentracja na konkretnych i praktycznych działaniach na odpowiednią skalę –od pomysłu do wdrożenia, jako odpowiedź na bezpośrednie, realne potrzeby grupy seniorów oraz wybór działań, które niosą dla nich wyraźne korzyści.

-Pomocniczość samorządu w ramach jasno określonej struktury współpracy ze społecznością przy wykorzystaniu istniejących narzędzi i instytucji.

-Angażowanie bezpośrednich interesariuszy na każdym etapie działania, zarówno podczas diagnozy, ustalania priorytetów, doboru zadań jak i koniecznie podczas ich wdrażania, co najlepiej zapewnia trwałość rezultatów działań.

-Wykorzystanie pracy wolontariuszy –niewymagającej zbyt wiele, a jednocześnie budującej więzi w ramach grup wsparcia i pomocy wzajemnej.